Сахарный диабет (қанд касали) сурункали касаллик бўлиб, ошқозон ости бези етарли миқдорда инсулин ишлаб чиқармаса ёки организм ишлаб чиқарадиган инсулиндан самарали фойдалана олмаса (инсулин қаршилиги) ривожланади.

Инсулин – қондаги  шакар даражасини тартибга солувчи гормон.

Қандли диабет белгилари:

• Ташналик, қуруқ оғиз
• ҳар бир хизматда катта миқдордаги сийдик чиқарилиши билан тез-тез сийиш,
• кечаси сийиш
• доимий очлик ҳисси
• заифлик, чарчоқ, ёмон соғлиқ
• кўнгил айниши, қусиш
• терининг қичиши, терида яллиғланиш элементларининг пайдо бўлиши
• екшалацияланган ҳавода асетон ҳиди
• бузилиш, тартибсизлик, онгни йўқотиш.

1-тоифа diabetes mellitus (ДМ) ошқозон ости безининг бета ҳужайраларини йўқ қилишга асосланган касаллик бўлиб, мутлақ insulin етишмовчилиги ва сурункали гипергликемия ривожланишига олиб келади.

(қон глюкоза даражасининг ошиши).  Касаллик одатда 10-13 ёшда чўққиси бўлган болалар ва ўсмирларда бошланади, лекин ҳар қандай ёшдаги одамларда, шу жумладан қарияларда ривожланиши мумкин, гарчи кўп ҳолларда касаллик ҳали ҳам 40 ёшдан олдин намоён бўлади.

2 турдаги diabetes mellitus (ДМ) сурункали гипергликемия (юқори қон глюкоза) билан тавсифланган метаболик касаллик бўлиб, инсулиннинг тўқима ҳужайралари билан ўзаро таъсири механизмлари ёки унинг секрецияси (ЖССТ, 1999) бузилиши натижасида ривожланади.

Касалликнинг ушбу шакли бўлган беморларда ошқозон ости бези етарли миқдорда инсулин ишлаб чиқара олмайди ёки тана уни самарасиз ишлатади.